Vatandaş Okuması

Bilgi ile büyüyelim, akıl ile yükselelim, beynimizi özgür kılalım!

Özgürlüğe Uyanış

Hasanoğlan’dan İmamoğlan’a (15)


İsmail Hakkı Tonguç: “Aydınları serbest okuma alışkanlığı kazanmayan toplumlarda, düşündüğünü yazan ve açıklayan pek az insan olur. Böyle insanların kıt olduğu yerde, fikri hayat canlanamaz. Toplumun en önemli işleri, kanıları saklayan, esen rüzgâra göre fikir değiştiren kişilerin elinde kalır. Bu gibiler asla ilke adamı olmazlar. Günlük politik havaya göre yön değiştirirler. Öğretmenlik mesleği fikirsiz ve ilkesiz insanlarla güçlenmez.”

ÇEDES projesi ilk olarak nerede uygulandı dersiniz; İzmir’de… Çok anlamı değil mi?

Projenin uygulanması ile okullarda arka arkaya skandallar patlak verir. Çocuklar okuldan alınarak camilere götürülür. Cami ve mezarlık temizliği yaptırılır. Bir ortaokulda “sabır” konusunu işlemek için öğrencilere maket mezar kurdurulur. Bir öğrencinin maket mezar başında ağıt yaktığı haberleri basında yer alır. Okulun sosyal medya hesabından paylaşılan gönderide konuyla ilgili şu açıklamalar yer almaktadır: “ÇEDES projesi değerler kulübü ocak ayı sabır temalı etkinliğimiz gerçekleştirilmiştir. Öğrencimiz vefat eden annesine özlemini sabır temasıyla sahnelemiştir.” Bir lisede sergilenen gösteride Filistin’de ölen insanlar canlandırılır, sahneye yatırılan çocukların üzerlerine kefen örtülür. Tüm bu dinselleşme eğitiminin son ve en acımasız mimarı Bakan Bey, tepkiler üzerine şunları söyler: “Siz ‘cemaat, tarikat’ diyorsunuz, ben vakıf ve dernekle protokol imzalıyorum. 5 bine yakın bu anlamda protokolümüz var. … Bunlarla protokol imzalamaya devam edeceğiz.” Müftülük görevlilerini, tarikat ve cemaat yapılarını okullara enjekte etme projesi olan ÇEDES’e eğitimciler, üniversiteler ve bilim insanları karşı çıkar. Bakan hakkında Savcılığa suç duyurusunda bulunulur.

Ve son olarak  “T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” sistemi…

2024-2025 eğitim öğretim yılında, okul öncesi, ilkokul 1, ortaokul 5, ortaöğretim hazırlık ve 9. sınıf düzeylerinde kademeli şekilde uygulanacak olan yeni eğitim sistemi 9 Eylül 2024’te yürürlüğe girer. Millî Eğitim Bakanı, yeni öğretim programının “değerlerine bağlı, hayallerini gerçekleştirebilecek” çocuklar yetiştirmek amacını taşıdığını söyler. Taslağa göre öğrenciler 4’ncü sınıftan 12’nci sınıfa kadar “Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi (648 saat), 5’nci sınıftan itibaren 12’nci sınıfa kadar “Peygamberimizin Hayatı” (576 saat) ve “Kur’an-ı Kerim” (576 saat) olmak üzere toplamda 1800 saat din eğitimi göreceklerdir. Buna karşılık “T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” dersi 8’nci sınıfta 72, 11’nci sınıfta 72 olmak üzere toplam da 144 saat olarak görülecektir.

T.C. Anayasasının 2. Maddesinde şöyle der:  “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir.”  Şimdi sormak gerekmez mi? İktidarın “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” nin neresinde bu maddenin gereği yerine getirilmektedir? Ya da Türk Kurtuluş Savaşı’nın ve millî mücadelenin tartışmasız en önemli yazılı kaynağı olan “NUTUK”  neden öğretim programına dâhil edilmiyor?

Prof. Dr. Üstün Dökmen, Cumhuriyet gazetesindeki köşesinde konuyla ilgili şunları yazmaktadır: “Önerilen modelde öğretmenlerden din dersleri ile fen dersleri arasında ilişki kurmaları isteniyor. Bu durum bilimde laikliğe aykırıdır. Ülke yönetimindeki laiklikten önce bilimde laiklik gereklidir. Din, bilimin işine karıştığında bu işten bilim de din de zarar görür. Galileo Galilei’ye ve Darwin’e karışan Vatikan, yüzyıllar sonra bu bilim insanların torunlarından resmen özür dilemek zorunda kalmıştır. … Bu tür müfredatlar ülkeleri geleceğe ve Mars’a taşımaz ancak geçmişe taşır.”

Eğitim-İş Genel Başkanı Kadem Özbay, Sözcü gazetesine şu açıklamaları yapmaktadır: “Türkiye’de 1 milyon 700 binin üzerinde çocuğumuzun okullara erişimi yok. … Okula erişen çocuklarımızın gerçekten eşit nitelikte eğitim hakkı var mı? O da yok. Her üç çocuktan biri derin yoksullukla karşı karşıya bir öğün beslenemiyor bile sürekli öğün atlıyor. Böyle bir tabloyla karşı karşıyayız. … AKP’nin iktidara geldiği dönemde 68 bin olan atanmayan öğretmen sayısı bugün 1 milyona yakın.”

Burada bir hikâyeyi paylaşmadan geçmeyelim. İsmet İnönü, Savaştepe Köy Enstitüsüne yaptığı gezi sırasında tuğla ocağına giderken kümes nöbetçisi Hatice Kolukısa’yı görür. Yanına çağırır, azık torbasındakileri sorar. Öğrenci torbadakileri söyler. “Başka ne var,” der. Öğrenci, klasiklerden Sofokles’in Antigone kitabını çıkartır. İnönü çok duygulanır. Yanındaki Genel Kurmay Başkanı Abdurrahman Paşa’ya dönerek, “Paşam görüyorsunuz, bu klasikler daha yeni çıktı. Ankara’da bile okunmuyor. Ama benim çocuklarım Antigone okuyor. Köylümüz, kentlimiz, erimiz, generalimiz kumanyasına ne zaman kitap ekleyecek duruma gelirse o gün Türkiye gerçekten kurtulmuş demektir,” diyor. Öğrenci, “Efendim yalnız ben değil, tüm enstitü okuyor bu kitabı,” der.

Değerli Türk Milleti! 15 bölümdür Türk Eğitim Sisteminin dünden bugüne getirildiği durumu anlatmaya çalıştık. Yazıyı daha fazla uzatmamıza imkân yok. Ömrümüz yeterse belki bir gün kitabını yazarız. Söylemek istediğimiz şudur: Mustafa Kemal Atatürk’ün hayalindeki eğitim sistemi bir Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’nü hayata geçirdi. Ancak onun vefatının ardından bugün geldiğimiz noktada artık Hasanoğlanlar değil, imamoğlanlar yetişiyor.

Bu diziyi Başöğretmenimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün bir sözüyle bitirelim:

 “Eğitimdir ki, bir milleti ya özgür, bağımsız, büyük ve yüksek bir toplum olarak yaşatır; ya da esirlik ve yoksulluğa terk eder.”

Bitti.

Tülay Hergünlü

Yararlanılan Kaynaklar:

Bu yazı serisinin hazırlanmasında, kendisi de bir Köy Enstitülü olan çok değerli yazar Pakize Türkoğlu’nun “Tonguç ve Enstitüleri” adlı hacimli eserinden yararlandık. (Türkiye İş Bankası Kültür Yay. Kasım 2013) Parantez içindeki ifadeler yazarın kitabından alıntılanmıştır. 13. yazımızdan itibaren kullandığımız fotoğraflar da Köy Enstitülü olan çok değerli yazar Mustafa Güneri’nin, “Hasanoğlan Hatırası” adlı eserinden alınmıştır. Böyle eserler ortaya koydukları için kendilerini rahmet ve minnetle anıyoruz. Mekânları güzelliklerle dolsun. 

Tülay Hergünlü; İngiliz Sicimi’nden Amerikan Bezi’ne – Türkiye’nin Hafızası- (1914-1980), Klaros Yay.2021
Canan Murtezaoğlu, “Seyreltilmiş Eğitim”, (https://xn--vatandaokumas-gbc79d.com/seyreltilmis-egitim/)
Prof. Dr. Üstün Dökmen, “Yeni Maarif Modelimiz” Cumhuriyet, 3 Mayıs 2024
Metin Aydoğan, “Türkiye’de Aydın Kıyımı”, (https://kuramsalaktarim.blogspot.com/2015/06/turkiyede-aydin-kirimi-1.html)
Rıza Zelyut; Tarikat Kuşatmasındaki Türkiye- Halidî Cehennemi, Kaynak Yay. 5. Basım, s.64-65
Yaşar Battal, “Tanzimat ve II. Abdülhamit Dönemi Eğitim politikaları” (https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/114204)
Nurgül Özcan, “Türk Sosyo-Kültürel Hayatına Fesin Yansıması Bağlamında Antepli Aynî’nin Divanında Fes”                      (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/845078)
Ali Taştan, “Tarikat ve cemaatler okullara nasıl girdi?” Gerçek Gündem, 21 Aralık 2023
https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/olaylar-ve-gorusler/egitim-devrimcisi-ismail-hakki-tonguc-1453754
https://www.healthworldnews.net/egitim-sistemimizde-koy-enstitulerinin-yeri/
https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/ismail-hakki-tonguc-1893-1960/
https://www.odatv.com/guncel/resit-galip-ataturke-neden-baskaldirmisti-46269
https://www.ismetinonu.org.tr/ismet-inonu-1933-1938.htm
https://acikerisim.tbmm.gov.tr/server/api/core/bitstreams/63a57490-e562-4c77-a95d-65d912b858a7/content
https://siirsofrasi.blogspot.com/p/yurdun-oz-sahiplerinin-hikayesi-koy.html
https://yetkinreport.com/2023/03/11/saadet-ilk-ornek-degil-tek-parti-chpsinin-islamci-ortaklari/
https://ttk.gov.tr/ataturk-ve-turk-kadini/
https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/milli-egitim-yazboz-tahtasi-iktidar-22-yilda-attigi-her-adimda-2204947
https://haber.sol.org.tr/haber/cedes-projesi-ogrencilere-maket-mezar-hazirlatildi-391019
https://www.sozcu.com.tr/egitim-is-genel-baskani-kadem-ozbay-1-milyon-700-binin-uzerinde-cocugun-okula-erisimi-yok-p116100


Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir