23 Nisan ve çocuğun eğitimi
23 Nisan, Türkiye millî tarihinin başlangıcı ve yeni bir dönüm noktasıdır. Mustafa Kemal, İstanbul’un işgali ve Mebuslar Meclisi’nin kapatılması üzerine 19 Mart 1920’de bir genelge yayımlayarak Ankara’da açılacak meclis için her sancaktan 5 vekil seçilmesini istemiştir. 23 Nisan 1920’de, yurdun her bölgesinden gelen 120 millet temsilcisiyle Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı. Mustafa Kemal, millet iradesini ve egemenliğini temsil eden bu Meclis’e ve onun hükûmetine de başkan seçildi. Verdiği demeçte;
“Milli egemenliğin her şeyden evvel belirmesi amacıyla Yüksek Meclisiniz olağanüstü yetki ile toplanmıştır. Seçimlerin ivedilikle ve coşku ile yapılması hukukî durumumuzun bütün milletçe de aynı görüşler içinde kavranıp anlaşıldığını ve yüksek Meclisinizin şekil ve niteliğinin millî iradeye samimiyetle, kuvvetle dayandığını göstermiştir.” diyecektir.
Mustafa Kemal’in 24 Nisan Önergesi ile TBMM’nin çalışma esasları belirlenmiştir:
- TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur.
- TBMM, yasama ve yürütme yetkilerine sahiptir.
- Meclisten seçilecek bir heyet, hükümet işlerini yürütecektir. Meclis Başkanı, hükümet başkanıdır.
TBMM 23 Nisan 1921’de aldığı kararla yeni Türk devletinin ilk bayramı olarak 23 Nisan gününü “Milli Bayram” kabul etmiştir. 23 Nisan 1923’te Hâkimiyet-i Milliye Bayramı kutlamalarında, Himaye-i Etfal Cemiyeti yöneticilerinin yetim ve öksüz çocuklar için yardım toplamaları üzerine, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa’nın da isteğiyle 23 Nisan;
1925 yılında “Hâkimiyet-i Milliye Bayramı” ve “Çocuk Günü” olarak, 1926 yılından itibaren de “Çocuk Bayramı” olarak kutlanmaya başlandı. “Çocuk Bayramı” Mustafa Kemal Paşa ve de hükümetin desteği ile 1929’dan itibaren “Çocuk Haftası” olarak kutlandı. 1979 yılının UNESCO tarafından Dünya Çocuk Yılı olarak duyurulması üzerine, 1979 yılından günümüze, dünya çocuklarının katıldığı TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği düzenlenmektedir. 1981 yılından beri de 23 Nisan’ı, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlamaya devam ediyoruz.
Çocuk haklarıyla ilgili ilk evrensel bildiri olan “Cenevre Bildirisi” ni Türkiye adına 1924 yılında imzalayan Mustafa Kemal Atatürk için çocuklar, milletin geleceğidir. Onlara duyduğu büyük sevginin ifadesi olarak, 23 Nisanları çocuklara armağan etmiştir. Atatürk’ün Bursa’da kendisini karşılayan çocuklara söyledikleri onun çocuklara bakışının en güzel örneklerinden biridir:
“Küçük hanımlar, küçük beyler! Sizler hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı, bir mutluluk parıltısısınız! Memleketi asıl aydınlığa boğacak sizsiniz. Kendinizin ne kadar mühim, kıymetli olduğunuzu düşünerek ona göre çalışınız. Sizlerden çok şeyler bekliyoruz; kızlar, çocuklar!”
Mustafa Kemal Atatürk, çocukların eğitimi konusunda ebeveynlere de çok önemli tavsiyelerde bulunmuştur:
“Çoğu ailelerde öteden beri çok kötü bir alışkanlık var; çocuklarını söyletmez ve dinlemezler. Zavallılar lâfa karışınca “Sen büyüklerin konuşmasına karışma!” der, sustururlar. Ne kadar yanlış, hatta zararlı bir hareket! Halbuki tam tersine, çocukları serbestçe konuşmaya, düşündüklerini, duyduklarını olduğu gibi ifade etmeye teşvik etmelidir; böylece hem hatalarını düzeltmeye imkân bulunur hem de ileride yalancı ve riyakâr olmalarının önüne geçilmiş olur. Kısacası çocuklarımızı artık, düşüncelerini hiç çekinmeden açıkça ifade etmeye, içten inandıklarını savunmaya, buna karşılık da başkalarının samimî düşüncelerine saygı beslemeye alıştırmalıyız. Aynı zamanda onların temiz yüreklerinde yurt, ulus, aile ve yurttaş sevgisiyle beraber doğruya, iyiye ve güzel şeylere karşı sevgi ve ilgi uyandırmaya çalışmalıdır. Bence bunlar, çocuk eğitiminde, ana kucağından en yüksek eğitim ocaklarına kadar her yerde, her zaman üzerinde durulacak önemli noktalardır. Ancak bu suretledir ki, çocuklarımız memlekete yararlı birer vatandaş ve mükemmel birer insan olurlar.”
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramımız kutlu olsun.
Umut Bingöl – Tarih Öğrencisi
Yararlanılan Kaynaklar:
Kaynakçalı Atatürk Günlüğü
Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri
23 Nisan Çocuk Bayramı’nın Ortaya Çıkışı ve 1922-1929 Yılları Arasında 23 Nisan Kutlamaları – Mücahit Özçelik: www.gaziakademikbakis.com/dosyalar/ff31c449-6d53-4341-bfd9-8fa4d0477324.pdf