Ulusal Direniş – 1 Kasım 1922 ve 1928
Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
İstanbul Hükümeti’nin TBMM Hükümeti’nin yanında barış görüşmelerine katılmak istediğini belirtmesi üzerine Mustafa Kemal Paşa, İstanbul Hükümeti’nin bağlı olduğu saltanat makamının kaldırılması için TBMM’de görüşmeler başlattı. TBMM’de alınan kararla önce saltanat makamı halifelik makamından ayrılarak dini ve siyasi yetkilerin ayrılması sağlandı, sonra da saltanat makamı kaldırıldı.
Kurtuluş Savaşı’nı TBMM Hükümeti kazandığı halde Lozan Konferansı’na saltanatı temsilen ulusal direniş karşıtı İstanbul Hükümeti’nin de çağrılması, saltanatın ulusal egemenlik düşüncesiyle bağdaşmaması ve ülke yönetiminde ikiliğin sona erdirilmesi gerekliliği bu karara sebep olmuştur. Bu kararla TBMM, Türkiye’de tek yasal güç haline geldi.
Yeni Türk Harflerinin Kabulü (1 Kasım 1928)
Türkçe’nin kolayca okunup yazılabilmesi için Yeni Türk Alfabesine geçilmiştir. Arap harflerinin dil yapımıza uygun olmaması, okunması ve yazılmasındaki zorluklar nedeniyle okur-yazar sayısının düşük olması gibi nedenlerden dolayı eski alfabenin yerine Latin harflerini esas alan Yeni Türk Alfabesi yürürlüğe kondu.
Yeni Türk Alfabesi ile Batılılaşma alanında önemli bir adım atılmış, Avrupa ile bilgi ve kültür aktarımı kolaylaşmış, diğer Türk cumhuriyetlerine yakınlaşma amaçlanmıştır. Yeni Türk Alfabesi, ilkokullarda hemen öğretilmeye başlanmıştır. İlkokul çağını geçmiş kişiler için 24 Kasım 1928’de yayımlanan Millet Mektepleri Talimatnamesi gereğince, yurdun her köşesinde Millet Mektepleri açılmıştır.
Umut Bingöl – Tarih öğrencisi
