İfademiz kadar özgürüz
Hem Türkiye hem de Dünya’da ifade özgürlüğü gün geçtikçe zora giriyor. Ülkemizde, 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” adıyla yasalaşan kanunda 10 madde bulunuyor ve bunların arasında sosyal medya şirketlerine yönelik önemli maddeler yer alıyor.
Bunlardan biri; Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından ilgili içerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcıya gönderilen içeriğin en geç 4 saat içinde çıkarılması veya erişimin engellenmesinin istenmesi ve Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarından, Türkiye’de en az bir temsilci bulundurmalarıdır. Bu temsilcinin gerçek kişi olması halinde Türk vatandaşı olma zorunluluğu da getirilmiştir. Çünkü sosyal medya üzerinden gerçekleşen bir suç olduğunda sadece bir vatandaş olarak siz her ne kadar suç duyurusunda bulunsanız da ilgili hesabın bulunması için sosyal paylaşım sitelerinin merkezleriyle görüşme yapılması gerektiğinden, bu durum maddi ve fiziki imkansızlıklar nedeniyle mümkün olamamakta ve dosyanıza takipsizlik verilmekteydi.
Temsilci bulunmazsa ne olacak?
Temsilci bulundurmayan ve bildirmeyen sosyal ağ sağlayıcılarına sırasıyla iki aşamalı idari para cezası, devamında reklam yasağı ve iki aşamalı internet trafiği bant genişliğinin daraltılması gibi yaptırımlar uygulanması hüküm altına alındı. İlk olarak sosyal ağ sağlayıcıya temsilci bulundurmadığı için BTK tarafından bildirim yapılacak ve bildirimden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcıya, BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) tarafından 10 milyon lira idari para cezası verilecek. Verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 30 milyon lira daha idari para cezası verilecek.
Şimdi takvimlere baktığımızda, 1 Ekim 2020 sosyal medya platformlarının temsilci ataması için son gündü. BTK, temsilci bulundurmadığı için sosyal medya platformlarına bildirim yaptı. Bildirimden itibaren 30 gün geçti ve bu ay başı itibariyle verilen süre doldu. Yasal temsilci atayan tek platform Rus sosyal medya platformu VK – VKontakte oldu. Türkiye’de temsilci atamayan Facebook, Instagram, Twitter, YouTube, Periscope ve Tiktok’un da aralarında bulunduğu sosyal medya platformlarının BTK tarafından her birine 10’ar Milyon TL idari para cezası verildi. Bu durum yasal yükümlülüğünü yerine getirmeyen sitelerden biri olan Twitter üzerinden de kamuoyu ile paylaşıldı.
Bundan sonra ne mi olacak?
Sonuç olarak şu olacak: Bizler Nisan ayı itibariyle sosyal medya hesaplarımıza erişememeye, paylaşım yapamamaya ve haber alamamaya başlayacağız. Kademeli olarak dış dünya ile iletişimimiz koparken yalnızca “tweet” atmaya devam edeceğiz. Twitter, tüm dünyada anonim kalmayı tercih eden kullanıcıların kişisel bilgilerini kamu otoriteleri ve devlet yetkilileriyle paylaşmama yönünde bir politika izliyor. Fakat yeni yasa ile hakkında erişim engeli kararı verilen paylaşımlar hakkında suç duyurusunda bulunulması ve soruşturma başlaması halinde Twitter tüm bu kişisel verileri paylaşmak zorunda kalacak. Bu da ifade özgürlüğü sınırlarının tam olarak belli olamadığı ülkelerde vatandaşların hukuki ve cezai haklarını oldukça tehlikeye sokuyor.
Ne demiş atalarımız, “Bin düşün, bir söyle!”, “Laf dokuz boğum, sekizini yut birini söyle!” Böyle devam ettiği sürece biz ne bin düşünüp bir söyleyebiliriz ne de sekizini yutup birini. Düşünmekten ve ifade etmekten başka şansımız yok. Bizi akıl ve bilim kurtaracak!
Av. Hazal Mintaş
