Demokrasi hastalıkları ve ayıplar
Demokrasi yönetim sistemlerinde en çok karşılaşılan demokrasi hastalık ve ayıpları yaklaşık elli civarındadır.
Bunlardan bazıları şunlardır:
Alay etme, Allah ile aldatma zihniyeti, aşağılama, cehalet, cepheleşme, cepheleştirme, cinsel istismar zihniyeti, dincilik, doğayı tahrip, düncülük, emeğe ihanet, gaza gelme, gaza getirme, haram kazanç, hazmetmeme durumu, hep bana hep bana zihniyeti, ırkçılık, iftira, inat, inatlaşma, israf, kadına şiddet, kamu kaynaklarını talan, kandırmak, kandırılmak, kul hakkı yemek, kutuplaşma, kutuplaştırma, lider sultalığı, medyaya baskı/medya baskısı, nefret söylemleri, özgürlüklerin kısıtlanması, partizanlık, paylaşmama zihniyeti, rant zihniyeti, riya, sansür, servet ve refahla şımarma zulmü, şirk zulmü, vandallık, yalan, yoksulluk, yolsuzluk ve diğerleri.
Bu hastalıkların çaresi vardır. Demokrasi yönetim sisteminin kendi kendini yenileyebilme özelliğinin sistem içinde yer almış olması ve diğeri de yönetimde paylaşım kültürünün aynı şekilde ana ve alt sistemler içinde bulunmasıdır. Bu iki ana ilke ve özellik çok önemlidir.
Demokrasi yönetim sistemlerinde görülen hastalıklar önemsenmeli, dikkate alınmalı, bu hastalık nasıl olsa geçer veya önemsiz değil düşüncesiyle dikkate alınmama durumu olmamalıdır. Hastalık ilerledikçe hem yönetim sistemine hem de ülkede yaşayan insanlara ve hatta dünyadaki diğer ülkelere bir salgın hastalık gibi sıçrama yaparak zarar verebilir.
Demokrasilerde kontrol, denetim, şeffaflık ve halkın demokrasi kültürü eğitimi ile yönetimde paylaşma kültürü çok önemlidir.
Unutulmaması gereken, hastalıkların çıkış noktası insandır. İnsan, fıtratından kaynaklanan özgürlük anlayışını hazmedemediği zamanlarda hastalıklara yakalanma durumu artmaktadır. Hele insan aklını şeytana kiraya vermişse ve de yukarda saydığımız hastalıklardan birine yakalanmışsa hastalığı agresif bir duruma gelebilir. Böyle bir durum ise toplumsal mutluluğun sağlanmasını zorlaştırır.
Yapılması gereken hastalıkların ortaya çıkmamasını önlemek için önceden demokrasi yönetim sistemleri içinde hem ana sistemlerde hem de alt sistemlerde gerekli tedbirlerin sistem içinde bulundurulmasıdır. Nasıl koruyucu sağlık varsa koruyucu demokrasi hastalık ve ayıpları da toplumsal mutluluğun sağlanmasına zarar vermeden ve zulme dönüşmeden önce sistem içinde çözümlenmelidir.
Bahtiyar Çetinbaş – İnşaat Mühendisi ve Kentsel Dönüşüm Uzmanı
Yararlanılan Kaynak:
Bahtiyar Çetinbaş; Yepyeni Paylaşımcı Meclis Sistemi, Sokak Yayın Grubu, İstanbul.2022, sh.46-47